महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटीची संरचना

राज्यातील कौशल्य विकास योजनेकरिता ही सोसायटी नोडल एजन्सी (शिखर कार्यालय) म्हणून कार्यरत असून तांत्रिकदृष्ट्या संपूर्ण पारदर्शक स्वरूपाचे कार्यालय आहे. आयुक्त, कौशल्य विकास, रोजगार व उद्योजकता आयुक्तालय यांच्याकडे या सोसायटीच्या समन्वयाचे कामकाज सोपविण्यात आलेले असून महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटीचे ते पदसिद्ध “मुख्य कार्यकारी अधिकारी" म्हणून कामकाज पाहतात. या कार्यालयाची संस्थात्मक आणि संघटनात्मक रचना कर्मचाऱ्यांच्या कार्यशैलीवर असते.

महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटीचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी यांचा कार्यकाळ

महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटी ही राज्य शासनाची कौशल्य प्रशिक्षणाविषयी राज्य स्तरावरील शिखर कार्यालय असून तांत्रिकदृष्ट्या संपूर्ण पारदर्शक स्वरूपाची संस्था आहे. या कार्यालयाची संस्थात्मक आणि संघटनात्मक रचना कर्मचाऱ्यांच्या कार्यशैलीवर असते. महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटी कार्यालयामधील मुख्य कार्यकारी अधिकारी या पदावर कार्यरत असलेल्या अधिकाऱ्यांचा तपशील

सोसायटीच्या संघटनात्मक संरचनेत महाराष्ट्रातील ६ महसूल विभाग स्तरावर विभागीय कार्यायातील अधिकारी तसेच सर्व 36 जिल्ह्यातील राज्य शासनाचे अधिकारी, (शासकीय अधिकारी, सल्लागार आणि प्रकल्प व्यवस्थापन पथक) आणि जिल्हास्तरीय अधिकारी यांचा समावेश आहे. महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटी मधील राज्याचे नेतृत्व मुख्य कार्यकारी अधिकारी, महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटी आणि त्यानंतर अतिरिक्त मुख्य कार्यकारी अधिकरी,अभियान समन्वयक, प्रबंधक, वित्त अधिकारी आणि कौशल्य अभियान अधिकारी यांच्याकडून करण्यात येते.

धोरण व उद्दिष्ट्ये

कौशल्य विकास कार्यक्रमाकरिता केंद्रीय पोर्टल तयार करून सर्व औद्योगिक आस्थापना, त्यामधील रिक्त पदे, रोजगार जाहिरात, सर्व कौशल्य विकास प्रशिक्षण संस्था, औद्योगिक प्रशिक्षण संस्था, प्रशिक्षित युवकांची माहिती एकत्रित करून राज्य तसेच, राष्ट्रीय स्तरावरील कुशल मनुष्यबळाची मागणी व पूर्तता यानुसार महाराष्ट्रातील युवकांना जोडणे.

महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटीची कार्ये

• गरज आधारित कौशल्य विकास योजना आणि प्लेसमेंटची रचना, विकास आणि अंमलबजावणी करणे राज्यात पुढाकार; विहित मार्गदर्शक सूचनांनुसार मॉड्यूलर एम्प्लॉयेबल स्किल्स (एमईएस) योजनेसह भारत सरकारच्या कौशल्य विकासयोजनांची अंमलबजावणी करणे.

• राज्य कौशल्य आंतरमूल्यांकन अहवाल तयार करणे, क्षेत्रीय आणि प्रादेशिक कौशल्य विकास योजना, प्रकल्प आणि शासकीय विभागाच्या योजना, उद्योग आणि संस्थांसह भागधारकांशी सल्लामसलत करून आणि बदलत्या औद्योगिक आणि व्यावसायिक परिस्थितीनुसार अद्ययावत करणे.
• रोजगार आणि स्वयंरोजगार संचालनालयाच्या एलएमआयएस पुढाकारास समर्थन देण्यासाठी आणि कौशल्य मागणी पुरवठा स्थितीचे नियमितपणे निरीक्षण करणे.
• कौशल्य विकास,रोजगार आणि स्वयंरोजगाराच्या योजनांसाठी बहुआयामी जागरूकता मोहिमेची योजना आखणे आणि अंमलबजावणी करणे; कौशल्य विकास, रोजगार आणि स्वयंरोजगाराच्या कारणास प्रोत्साहन देण्यासाठी कोणत्याही एजन्सी/संस्थेशी भागीदारी करार आणि सामंजस्य करार करणे.
• कौशल्य विकास संस्थांना सूचीबद्ध करणे आणि विविध शासकीय योजना अंतर्गत सर्व क्षेत्रांमध्ये आवश्यक प्रशिक्षण देण्यासाठी प्रशिक्षणाच्या अटी व शर्ती निश्चित निच्छित करून फी रचना निश्चित करणे.
• रोजगार क्षेत्रातील गरज आधारित कौशल्य विकासामध्ये ई-लर्निंग सुलभ करण्यासाठी अभ्यासक्रम आणि शैक्षणिक साहित्य तयार करणे;.
• कुशल मनुष्यबळाची गरज पूर्ण करण्यासाठी पात्र प्रशिक्षकांची उपलब्धता सुनिश्चित करण्यासाठी कार्यक्रम हाती घेणे.
• कौशल्य विकास योजनेचा आराखडा तयार करणे आणि तो अंमलात आणण्यासाठी विविध शासकीय विभाग आणि जिल्हा कौशल्य विकास कार्यकारी समितीला मदत करणे.
• राज्यातील कौशल्य विकास योजनांच्या परिणामाचे नियमितपणे निरीक्षण करणे आणि प्रसारित करणे.
• बेरोजगार तरुणांसाठी पूर्व-कौशल्य मूल्यांकन, समुपदेशन, प्रशिक्षण, प्लेसमेंट आणि संस्थांना स्वतःच्या पुढाकाराने किंवा इतर कोणत्याही एजन्सीच्या पुढाकाराने सहभागी करणे.

महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटीची कार्ये

कौशल्य विकास प्रशिक्षणासंबंधित संपूर्ण कामकाज उदा. प्रशिक्षण संस्था नोंदणी, उमेदवारांची नोंदणी, प्रशिक्षण तुकड्या तयार करणे, प्रशिक्षणाचे संनियंत्रण करणे, संबंधित प्रशिक्षण शुल्क अदा करणे इत्यादी सर्व बाबी https://kaushalya.mahaswayam.gov.in/ या सोसायटींच्या वेबसाईटवर ऑनलाईन पद्धतीने करण्यात येते. हे पोर्टल राज्यांना कुशल मनुष्यबळाची आवश्यक मागणी आणि पुरवठा ट्रॅक करण्यास सक्षम करते .

या सोबतच महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटीमार्फत राबविण्यात येणारे उपक्रम खालील नमूद सोशल मिडीयावरही उपलब्ध करून देण्यात आलेले आहेत.

• http://twiter.com/MSSDSociety
• http://www.facebook.com/MSSDSociety

सोसायटीमार्फत राबिविण्यात येणाऱ्या कौशल्य विकास प्रशिक्षण उपक्रमांचे खालील संरचनेद्वारे आयोजन करण्यात येते. महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटी - सनियंत्रण समित्या खालीलप्रमाणे आहेत

धोरण व उद्दिष्ट्ये

कौशल्य विकास व उद्योजकता विभाग शासन निर्णय क्रमांक:कौविउ-२०१५/प्र.क्र.१२२/रोस्वरो-१ दिनांक २ सप्टेंबर २०१५ अन्वये मा. मुख्यमंत्री यांच्या अध्यक्षतेखाली कौशल्य विकास शिखर परिषद कार्यरत राहील. सदर शिखर परिषद कौशल्य विकासासंबंधी ध्येय धोरणे, दूरगामी उद्दिष्टे व अंमलबजावणीची संरचना ठरवेल. या परिषदेमार्फत या अभियानाचा नियतकालिकआढावा घेवून गरजेनुसार दिशानिर्देश, तसेच आवश्यकतेनुसार निर्णय घेण्यात येतील.

शक्ती प्रदत्त समिती (High Power Committee)

कौशल्य विकास व उद्योजकता विभाग शासन निर्णय क्रमांक:कौविउ-२०१५/प्र.क्र.१९५/रोस्वरो-१ दिनांक ३ ऑगस्ट २०१५ अन्वये प्रमोद महाजन कौशल्य विकास व उद्योजकता अभियानासंदर्भात विविध प्रकारच्या धोरणासंबंधी निर्णय घेण्यासाठी मा. मुख्य सचिव यांच्या अध्यक्षतेखाली शक्ती प्रदत्त समिती नेमण्यात आलेली आहे.

शक्ती प्रदत्त समितीची रचना

मा. मुख्य सचिव,महाराष्ट्र शासन हे शक्ती प्रदत्त समितीचे अध्यक्ष असून अप्पर मुख्य सचिव /प्रधान सचिव / सचिव, वित्त विभाग, नियोजन विभाग, उच्च व तंत्र शिक्षण विभाग, उद्योग विभाग, कौशल्य रोजगार, उद्योजकता व नाविन्यता विभाग, शालेय शिक्षण विभाग हे या समितीचे सदस्य आहेत.तर आयुक्त, कौशल्य विकास, रोजगार व उद्योजकता आयुक्तालय हे सदस्य सचिव आहेत.तसेच विषय सूचीनुसार त्या त्या विभागाचे सचिव हे निमंत्रित म्हणून बैठकीस पाचारण करण्यात येते.

सर्वसाधारण सभा

महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटीच्या अधिकृत मसुद्यामध्ये (MoA) नमूद मुद्दा क्र. ६ अन्वये मा. मुख्य सचिव यांच्या अध्यक्षतेखाली सोसायटीच्या सर्वसाधारण सभेची रचना स्वीकृत करण्यात आलेली आहे.

सर्वसाधारण सभेची रचना

मा. मुख्य सचिव,महाराष्ट्र शासन हे सर्वसाधारण सभेचे पदसिद्ध अध्यक्ष असून अप्पर मुख्य सचिव /प्रधान सचिव / सचिव, कौशल्य रोजगार, उद्योजकता व नाविन्यता विभाग हे पदसिद्ध उप अध्यक्ष आहेत.या सर्वसाधारण सभेचे मानद सदस्य म्हणून अप्पर मुख्य सचिव /प्रधान सचिव / सचिव, उच्च व तंत्र शिक्षण विभाग, उद्योग विभाग, गरम विकास विभाग, कृषी विभाग, अनुसूचित जमाती कल्याण विभाग, सामजिक न्याय विभाग, सार्वजनिक आरोग्य विभाग, पर्यटन विभाग, नियोजन विभाग, कामगार विभाग, नगर विकास विभाग तसेच संचालक (प्र.) व्यवसाय शिक्षण व प्रशिक्षण हे आहेत. याशिवाय या सर्वसाधारण सभेचे सदस्य म्हणून कर्मचारी संघटना / औद्योगिक संघटना यांचे ४ प्रतिनिधी तसेच सह संचालक, कौशल्य विकास आणि नाविन्यता विभागीय संचालनालय, मुख्य कार्यकारी अधिकारी, राष्ट्रीय कौशल्य विकास कार्पोरेशन, कुलगुरू, महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विद्यापीठ, संचालक, महाराष्ट्र राज्य व्यवसाय शिक्षण व प्रशिक्षण, रोजगार,स्वयंरोजगार हे पदसिद्ध सदस्य आणि कौशल्य विकासामध्ये लायकी/पात्रता व अनुभव सिध्द केलेले सर्व उमेदवार हे नामनिर्देशित सदस्य असून मुख्य कार्यकारी अधिकारी महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटी हे पदसिद्ध सदस्य सचिव आहेत. महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटी वार्षिक अहवाल 2023-24

नियामक समिती (Governing Council)

महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटीच्या अधिकृत मसुद्यामध्ये (MoA) नमूद मुद्दा क्र. ५ अन्वये सोसायटी नियामक समितीची रचना स्वीकृत करण्यात आली असून ,मा.अमुस/प्र.स/स कौशल्य विकास व उद्योजकता विभाग यांच्या अध्यक्षतेखाली अति.मुकाअ, महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटी हे समन्वयक म्हणून कामकाज पाहत आहेत.

नियामक समितीचे अप्पर मुख्य सचिव /प्रधान सचिव / सचिव, कौशल्य, रोजगार, उद्योजकता व नाविन्यता विभाग हे पदसिद्ध अध्यक्ष असून मुख्य कार्यकारी अधिकारी महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटी या समितीचे पदसिद्ध उप अध्यक्ष आहेत. या समितीचे अप्पर मुख्य सचिव /प्रधान सचिव / सचिव, किंवा त्याचे प्रतिनिधी उद्योग विभाग, कुलगुरू महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विद्यापीठ, संचालक, व्यवसाय शिक्षण व प्रशिक्षण, मुख्य कार्यकारी अधिकारी, राष्ट्रीय कौशल्य विकास कार्पोरेशन यांचे प्रतिनिधी, अध्यक्ष भारतीय औद्योगिक संघटना यांचे प्रतिनिधी, उप अध्यक्ष, नॅशनल असोशिअशन ऑफ सॉफ्टवेअर अॅन्ड सर्विस कंपनीज (NASSCOM) यांचे प्रतिनिधी, सह सचिव, कौशल्य रोजगार,उद्योजकता व नाविन्यता विभाग, उप सचिव, कौशल्य रोजगार,उद्योजकता व नाविन्यता विभाग, सह संचालक/ संचालक (अ.का.) कौशल्य विकास व नाविन्यता विभागीय संचालनालय मुंबई, संचालक, महाराष्ट्र राज्य व्यवसाय शिक्षण व प्रशिक्षण मंडळ, अतिरिक्त मुख्य कार्यकारी अधिकारी, महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास सोसायटी हे सदस्य आहेत.